Мыс қорытпаларының түрлері, қасиеттері және қолданылуы.
Мыс қорытпалары – мысты басқа металдармен немесе бейметалл элементтермен легирлеу арқылы алынатын материалдар. Олар бірегей қасиеттеріне байланысты әртүрлі қызмет салаларында кеңінен қолданылады.
Мыс қорытпаларының сорттары
Әр түрлі мыс қорытпалары бар, олардың әрқайсысының өзіндік ерекше қасиеттері мен қолданылуы бар. Ең көп таралғандары:
- Қолалар – қалайы, мырыш, алюминий және басқа металдар қосылған мыс қорытпалары;
- Жез – мырыш қосылған мыс қорытпалары;
- Мыс-никельді қорытпалар – никельді мыс қорытпалары;
- Мыс-никель-мырыш қорытпалары – никель мен мырыш қосылған мыс қорытпалары;
- Мыс-никель-темір қорытпалары — никель және темір бар мыс қорытпалары;
- Мыс-никель-кремний қорытпалары – никель және кремний қосылған мыс қорытпалары.
Мыс қорытпаларының қасиеттері
Мыс қорытпаларының бірқатар бірегей қасиеттері бар, олар оларды көптеген салаларда таптырмас етеді:
Мыс және оның қорытпалары
- Жоғары жылу және электр өткізгіштік;
- Жоғары коррозияға төзімділік;
- Жоғары беріктік пен қаттылық;
- Жақсы құю қабілеті;
- Жақсы өңдеу мүмкіндігі.
Мыс қорытпаларының қолданылуы
Бірегей қасиеттеріне байланысты мыс қорытпалары әртүрлі салаларда кеңінен қолданылады:
- Электр өнеркәсібі — мыс қорытпалары электр сымдарын, кабельдерді, трансформаторларды және басқа электр құрылғыларын өндіру үшін қолданылады;
- Автокөлік өнеркәсібі — мыс қорытпалары тежегіш жастықшаларды, поршеньдерді, шатундарды және басқа қозғалтқыш бөлшектерін өндіру үшін қолданылады;
- Медициналық өнеркәсіп – мыс қорытпалары медициналық аспаптар мен имплантанттар жасау үшін қолданылады;
- Құрылыс индустриясы — мыс қорытпалары шатыр материалдарын, құбырларды және басқа құрылыс конструкцияларын өндіру үшін қолданылады;
- Зергерлік өнеркәсібі — мыс қорытпалары әшекейлер мен зергерлік бұйымдар жасау үшін қолданылады.
Мыс қорытпаларының артықшылықтары
Мыс қорытпаларының басқа материалдармен салыстырғанда бірқатар артықшылықтары бар:
- Жеңіл салмақ және жақсы беріктік;
- Жылу және электр өткізгіштіктің жоғары деңгейі;
- Коррозияға және тотығуға төзімділік;
- Жақсы құю және өңдеу қабілеті.
Сонымен қатар, мыс қорытпалары берік, экологиялық таза және зиянды заттар жоқ.
Мыс қорытпаларын өнеркәсіптің әртүрлі салаларында қолдану
Мыс қорытпалары өнеркәсіптің кең ауқымында қолданылады:
- Электр өнеркәсібі — мыс сым электр тогын өткізуге арналған ең кең таралған материал болып табылады, ал мыс қорытпалары трансформаторларды, генераторларды және басқа электр құрылғыларын өндіру үшін де қолданылады;
- Автомобиль өнеркәсібі — мыс қорытпасы қозғалтқыштың әртүрлі бөлшектерін, тежегіш төсемдерін және басқа автомобиль элементтерін өндіру үшін қолданылады;
- Медицина өнеркәсібі – мыс қорытпалары медициналық жабдықтар мен аспаптар жасау үшін, сондай-ақ имплантанттар мен протездерді жасау үшін қолданылады;
- құрылыс индустриясы — мыс қорытпалары шатыр материалдарын, құбырларды және басқа құрылыс конструкцияларын өндіру үшін қолданылады;
- зергерлік өнеркәсібі Мыс қорытпалары зергерлік бұйымдар мен зергерлік бұйымдар жасау үшін танымал материал болып табылады.
Қорытынды
Мыс қорытпалары бірегей қасиеттері мен қолдану аясының кеңдігі арқасында өнеркәсіпте ең сұранысқа ие материалдардың бірі болып табылады. Олардың жоғары жылу және электр өткізгіштігі, жақсы коррозияға төзімділігі мен беріктігі, жақсы құйылатындығы мен өңдеуі бар. Мыс қорытпалары автомобиль, электр, медициналық, құрылыс және зергерлік өнеркәсібінде қолданылады.